NÜKLEER ENERJİ DÜNYASI

Maddeden Gelen Enerji

BOŞLUK KATSAYISI

Boşluk katsayısı, soğutucu olarak kullanılan sıvıda kaynama nedeniyle kabarcık boşlukları oluştuğunda (veya soğutucu borularda oluşan bir kırıktan dışarı kaçtığında), gücün ne kadar artacağı veya azalacağının bir göstergesidir.

Artma ve azalmanın sebebi, soğutucunun nötronları yutma ve yavaşlatma özelliklerin sahip bulunmasıdır. Soğutucu buharlaşıp da, kabarcık boşlukları oluşunca, nötronların yutulma ve yavaşlatma özellikleri değişmekte, bu da reaktör tasarımına göre gücü ya artırmakta, ya da azaltmaktadır.

Bir reaktörün gücü, soğutucuda oluşan kaynama ve kabarcıklar nedeniyle artıyorsa, bu reaktörler pozitif boşluk katsayısına sahiptir. Bu tür reaktörlerde, güç artıpta soğutucu buharlaştığında, güç daha da artmakta ve kontrolsüz bir şekilde bütün soğutucunun buharlaşıp, reaktör kalbinde buhar patlamalarının gerçekleşmesine sebep olabilmektedir (Çernobil kazasında olduğu gibi). Günümüzde pozitif boşluk katsayısına sahip reaktör tasarımları kabul görmemekte ve bazı ülkelerde işletme izni alamamaktadır.


Bir reaktörün gücü, soğutucuda oluşan kaynama ve kabarcıklar nedeniyle azalıyorsa, bu reaktörler negatif boşluk katsayısına sahiptir. Negatif boşluk katsayısı, günümüzde tercih edilen bir tasarım özelliğidir.